Wil je niet dat je kind een verwend prinsje of prinsesje wordt? Wil je meer tijd voor jezelf, een minder volle agenda en minder stress? Zeg vaker nee! Het is een advies wat vaak gegeven wordt, maar vaak is het makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe kun je nee zeggen, als je weet dat anderen op je rekenen? Hoe zeg je nee als je niemand teleur wilt stellen? Dat valt nog niet altijd mee.
Je grenzen aangeven is belangrijk
Natuurlijk is het belangrijk om regelmatig nee te zeggen. Al was het maar omdat je niet beschikt over een onuitputtelijke bron van tijd en geld. Helaas. We hebben maar 24 uur in een dag en een beperkt salaris en dus geldt; op is op. Daar komt bij dat vaker nee zeggen tegen je kind ervoor zorgt dat hij ontdekt waar de grenzen liggen en hij leert omgaan met tegenslagen. Waardevolle lessen die je je kind absoluut wilt meegeven. Als hij later zijn eigen geld verdient, zal hij ook regelmatig nee moeten zeggen tegen zichzelf en jij kunt hem nu vast laten ervaren hoe dat werkt.
Tip 1: Neem de leiding over jouw tijd en geld.
Omdat je niet overal ja tegen kunt zeggen, zul je keuzes moeten maken. Je kunt ervoor kiezen om daar zelf geen actieve rol in te spelen. Je zegt net zolang ‘ja’ tegen alles, totdat je geld of je tijd op is. Of totdat je echt niet meer verder kunt en burn-out bent. Gelukkig kan dat ook anders. Jij kunt zelf de leiding nemen over jouw geld en tijd. Bewuste keuzes maken waar je echt achter staat.
Bepaal eerst wat echt belangrijk is voor jou
Het wordt veel makkelijker voor je om ‘nee’ te zeggen als je weet wat echt belangrijk is voor jou. Wat zijn jouw kernwaarden? Wat doet er echt toe in je leven? Welke doelen wil je behalen? Als je dat heel helder hebt voor jezelf, dan wordt het ineens veel makkelijker om ‘nee’ te zeggen tegen alles wat niet belangrijk is voor jou. Je zegt ja tegen alles wat belangrijk is voor jou, wat je energie of plezier geeft of wat bijdraagt aan je doelen. Zeg nee tegen al het andere.
Tip 2: Vul niet in voor een ander
Vaak denken we te weten hoe een ander gaat reageren als wij een verzoek afwijzen. Je denkt misschien dat je leidinggevende teleurgesteld is als jij die extra dienst niet draait. Dat je vriendin eenzaam wordt, als jij de afspraak verzet. Dat je kind een woede-aanval krijgt als je hem geen snoep geeft in de supermarkt. Maar is dat wel echt zo? Of ben je aan het invullen voor een ander?
Juist als je bang bent voor de reactie van een ander, valt het vaak enorm mee.
Daarbij, als jij goed uitlegt waarom je nee zegt, kan het de ander helpen om jouw nee en jouw grenzen te accepteren. Als jij heel helder hebt wat belangrijk is voor jou, dan kun je dat ook uitleggen aan je werkgever.
Tip 3: Je leeft maar een keer
Dit klinkt misschien een beetje cliché, maar sta er eens bij stil. Het is echt waar. Je leeft maar een keer. En als je nu, net zoals ik, rond de 40 bent, ben je misschien al wel op de helft. Wat ga jij doen met de tijd die nog voor je ligt? Ga je die tijd besteden aan het pleasen en niet teleurstellen van anderen? Of kies je voor jezelf en wat echt belangrijk is voor jou?
Wees je ervan bewust dat je maar beperkt de tijd hebt. Geef duidelijk je grenzen aan. Tijd is ons waardevolste bezit, ga er zorgvuldig mee om.
Tip 4: Geef een alternatief, binnen jouw grenzen
Wil je op een vriendelijker manier vaker nee zeggen? Bedenk dan een alternatief dat beter past bij wat belangrijk is voor jou. Je kunt met je kind afspraken maken over snoep in de supermarkt. Het is slim om dat van tevoren te doen en niet in het gangpad van het snoep. Dan ben je eigenlijk al te laat. Zeg voor vertrek bijvoorbeeld: “We gaan vandaag geen snoep kopen, maar jij mag het toetje van vanavond uitkiezen”. In de supermarkt kun je dan je kind helpen herinneren aan deze afspraak: “Kom, we gaan naar de toetjesafdeling, want jij mag er vandaag eentje uitkiezen.”
Zeg tegen je vriendin bijvoorbeeld dat het je vandaag lukt om langs te komen, maar dat je het leuk vindt om even te bellen om bij te kletsen. Dat scheelt je reistijd en je voorkomt dat je langer blijft plakken dan je van plan was.
Zeg tegen je werkgever dat het voor jou belangrijk is om je grenzen aan te geven, om te voorkomen dat je opgebrand raakt. Geen werkgever zit te wachten op werknemers die de ziektewet in gaan. Geef aan dat je de klus wel wilt oppakken en op welk ander moment, of geef hem of haar een tip om een andere collega te vragen, die heel goed is in die taak. Door mee te denken over een oplossing maak je jouw werkgever duidelijk dat het werk wel belangrijk is voor je en dat je tegelijkertijd je eigen grenzen aan wilt geven.
Als je iets wilt veranderen, is het tijd om stappen te zetten
Goed je grenzen aangeven en beter worden in nee zeggen, is vooral een kwestie van doen en oefenen. Begin vandaag nog met het maken van een lijstje. Schrijf alles op wat belangrijk is voor jou. Welke doelen wil je behalen? Waar draait het in jouw leven om? Wat wil je zeker niet missen? Wees zo specifiek mogelijk. Schrijf dus niet op “Mijn kinderen zijn belangrijk voor mij.” Dat is natuurlijk wel zo, maar dat geldt voor elke moeder.
Wat vind je echt belangrijk? Samen aan tafel ontbijten en avondeten? Ze elke avond zelf voorlezen? Elke avond een gezonde maaltijd voor ze koken? Ze naar alle sportclubjes brengen? Hun bed wekelijks verschonen? Of zijn daar ook dingen bij die je minder belangrijk vindt om zelf te doen? Hoe concreter, hoe beter!
Is je lijstje klaar, bedenk dan waar je vaker nee tegen kunt zeggen, waar je mee kunt stoppen, wat iemand anders van je kan overnemen en wat je anders of minder vaak kunt doen.
Tijd om te oefenen met vaker nee zeggen
En dan is het tijd om te gaan oefenen. Oefenen met nee zeggen, alternatieven aanbieden en je grenzen te bewaken. Oefenen gaat altijd met vallen en opstaan. Oefenen kost tijd en energie. Tijdens het oefenen mag je vooral heel lief zijn voor jezelf, als het nog even niet lukt. Blijf proberen.
Op een dag merk je dat het nee zeggen steeds makkelijker gaat en dat je het vaker doet. Dat je kind jouw nee makkelijker accepteert. Dat je meer rust krijgt in je hoofd en in je agenda. En dat je voldoende tijd en energie hebt voor de dingen die echt belangrijk zijn voor jou. Veel plezier!
Deze blog is geschreven door Pauline de Vries. Zij is pedagoog, coach voor moeders en zelf ook moeder van twee tieners. Wil je meer weten over goed je grenzen aangeven als moeder? Ga naar www.paulinedevries.com.
Afbeelding via Pexels.