Steeds meer mensen blijven langer op zichzelf wonen. Het is een logisch gevolg van het sluiten van veel woon- en zorginstellingen of zoals we dat vroeger gewoon noemden: de bejaardenhuizen. Maar doordat ouderen vaak langer op zichzelf wonen, is er ook meer zorg en ondersteuning nodig. De zorg die je als familielid verleent die verder gaat dan gebruikelijke zorg of even inspringen in geval van nood, noem je mantelzorg.

Wat is mantelzorg?

Wanneer een familielid of iemand uit jouw directe sociale kring bijvoorbeeld door gezondheidsproblemen hulpbehoevend is, noemen we de zorg die je verleent mantelzorg. Als mantelzorger werk je op vrijwillige basis echter is het dus geen vrijwilligerswerk. Vrijwilligers werk is iets waar je bewust voor kiest en tijd voor vrijmaakt in je planning terwijl mantelzorg vaak onverwacht op je pad komt wanneer iemand bijvoorbeeld ernstig ziek wordt. In Nederland zijn er zo’n 5 miljoen (!!) mantelzorgers waarvan zo’n 830.000 meer dan 8 uur per week en langer dan drie maanden aaneengesloten zorgen.

Welke taken vallen onder mantelzorg?

Het is lastig om een lijstje te maken van de taken die onder mantelzorg vallen maar in de regel is het zo dat mantelzorg de hulp is die anders is dan gebruikelijk en die je mag verwachten van een gezins- of familielid. Een dagje oppassen op iemands kinderen, een wasje draaien of een maaltijd bereiden als iemand de griep heeft, is bijvoorbeeld geen mantelzorg.

Wat wel onder mantelzorg valt is het uitvoeren van taken die door lichamelijke klachten of andere gezondheidsproblemen niet meer door de persoon zelf kunnen worden uitgevoerd. Als je bijvoorbeeld voor een langere periode iedere dag kookt, de boodschappen doet, de medicijnen klaarzet of helpt met de verzorging is dat wel mantelzorg. Denk hierbij aan het verzorgen van je ouders als ze zelf niet meer goed ter been zijn of hun zicht zodanig is verminderd dat zij deze taken niet alleen kunnen.

De zorgen voor je ouders kunnen overweldigend zijn

Nu er steeds meer mensen op latere leeftijd in een eigen huis blijven wonen, is er ook meer hulp en ondersteuning nodig. Hoewel het reguliere zorgsysteem doet wat mogelijk is, blijven er vaak nog veel taken liggen die op het bordje van de kinderen terecht komen. Je hebt er als kind niet om gevraagd en toch wordt er van je verwacht dat je je steentje bijdraagt. Dit kan, naast je eigen gezin, werk en sociale leven best overweldigend zijn. Zeker als je ouders ook niet naast de deur wonen, kan de zorg een enorm tijdrovende taak worden. Je ziet dan ook steeds vaker dat ouders in een zorgwoning vlakbij het huis van de kinderen gaan wonen.

Een zorgwoning laten bouwen

Om de zorg minder tijdrovend te maken zou je ervoor kunnen kiezen om je ouders in huis te nemen maar dat is niet voor iedereen een realistische oplossing. Je hebt toch je eigen leven, behoefte aan privacy en je moet maar net een kamer overhebben. Plus, je huis heeft wellicht de nodige aanpassingen nodig, te denken aan bijvoorbeeld een traplift.

Er zijn tegenwoordig prachtige vormen om hulpbehoevende ouders of jongeren met een zorgindicatie toch een eigen plekje te geven. Zo kun je bijvoorbeeld een mantelzorgwoning bouwen in de tuin. Misschien niet direct iets waar je aan denkt wanneer je in een Vinex-wijk met een postzegeltuintje woont maar wanneer je zelf in een huis woont met meer grond is het een slimme mogelijkheid om zorg te kunnen verlenen met behoud van een eigen plekje.

Hoe zou jij de zorg aanpakken?

Als ik naar mijn eigen situatie kijk, zie ik best wel wat beren op de weg. Hoewel mijn schoonmoeder twee straten verderop woont, wonen mijn eigen ouders op 30 kilometer afstand. Niet bepaald om de hoek dus. Hoe ik dat dan zou aanpakken, ik weet het nog niet. Heb jij zelf al wel eens nagedacht over de zorg voor je ouders op latere leeftijd of zit je wellicht al in deze situatie? Als je tips hebt om te delen, doe dat dan vooral in de reacties. Zo kunnen alle lezers hier van profiteren!